Duurzaam beleggen – Een inleiding
Duurzaam beleggen is pas vanaf de eeuwwisseling echt van de grond gekomen. Daarvoor waren het veelal charitatieve en kerkelijke instellingen die zich er mee bezighielden. De laatste decennia hebben ook institutionele beleggers en beleggingsfondsen er belangstelling voor gekregen.
Duurzaam beleggen is nu niet meer weg te denken. De markt wordt overspoeld met beleggingsproducten waarbij duurzaam een belangrijke rol speelt. Kern is dat investeerders beleggen in bedrijven die respectvol omgaan met mens en milieu. Daarvoor zijn diverse criteria opgesteld, door diverse instanties.
ESG-criteria
ESG staat voor Environmental, social and corporate governance. Dit betekent dat gekeken wordt naar de manier waarop bedrijven zorgdragen voor een beter milieu, zich onderscheiden door een sociale bedrijfsvoering en een verantwoorde manier van ondernemen.
Beleggers stellen zich de vraag of een bedrijf wel genoeg doet om bij het productieproces het milieu te ontzien. Daarnaast wordt gekeken of ondernemingen oog hebben voor de maatschappij. Denk hierbij aan de kledingindustrie. Worden de arbeiders in de kledingfabrieken wel netjes behandeld, en houden concerns zich verre van kinderarbeid. Ook de bedrijfsvoering is belangrijk. Is die transparant genoeg en gaat de bedrijfstop verantwoord om met het bedrijfskapitaal.
De ESG-criteria kunnen op verschillende manieren in de praktijk worden gebruikt. Beleggers kunnen bedrijven en sectoren zonder meer uitsluiten omdat ze niet duurzaam (genoeg) zijn. Bepaalde fondsen sluiten bijvoorbeeld de wapenindustrie uit. Dat geldt ook voor de gok- en porno-industrie.
Een andere manier om de criteria toe te passen is Best-of-class. Beleggers kijken naar welke bedrijven het meest duurzaam zijn in een sector. Die krijgen een plekje in een fonds of beleggingsportefeuille.
Er zijn verschillende manieren van duurzaam beleggen:
Verantwoord beleggen
Beleggers spreken bedrijven aan op hun sociale of maatschappelijke prestaties als dit nodig is. Ook het milieu speelt daarbij een belangrijke rol. Als het bedrijf weigert maatregelen te nemen, of als de genomen maatregelen volgens de beleggers onvoldoende zijn, kunnen beleggers overgaan tot sancties. Dat kan bijvoorbeeld uitsluiting zijn.
Duurzaam beleggen
Uitsluiting is ook een van de middelen die duurzame beleggers kunnen inzetten om bedrijven ertoe te bewegen op een maatschappelijke manier te ondernemen. Duurzame beleggers nemen dan ook niet-financiële criteria mee in hun beleggingsproces. Die zijn van tevoren al bepaald. Duurzame beleggers sluiten niet alleen bedrijven uit; ze kunnen ook sectoren uitsluiten. Denk aan de wapenindustrie.
Groen beleggen
Deze vorm van beleggen geeft investeerders de mogelijkheid om specifiek te beleggen in financiële producten die investeren in duurzame projecten. Er zijn speciale groenfondsen die bedrijven en overheden financieel ondersteunen bij projecten die het milieu sparen.
Impact beleggen
Deze vorm van beleggen is de laatste tijd sterk in opkomst. Beleggers kunnen kiezen wat ze belangrijk vinden. De kern is dat beleggers kiezen voor maatschappelijke rendement boven het financiële rendement.
Gaat het rendement (deels) verloren bij duurzaam beleggen? De laatste jaren blijkt dat dit haast niet het geval is. Er zijn beleggers die juist vol voor duurzaam gaan. Zij stellen dat duurzame ondernemingen beter voorbereid zijn op de toekomst. Optimisten stellen dat duurzaam beleggen op den duur een beter rendement biedt dan klassieke vormen van beleggen.